Openbare voorzieningen moeten bruikbaar en toegankelijk zijn voor alle burgers. Net zoals een gebouw rolstoeltoegankelijk moet zijn, moet een website of mobiele app ook bediend kunnen worden door mensen met een beperking. Dit kunnen bijvoorbeeld visuele, auditieve of motorische beperkingen zijn. Denk aan slechtzienden, doven en slechthorenden en mensen die hun handen niet of in beperkte mate kunnen gebruiken. Ook cognitieve factoren spelen een rol: is de content voor iedereen te begrijpen?
Nederlandse overheidsorganisaties moeten voldoen aan de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) versie 2.1, onder de Europese standaard voor overheidswebsites EN 301 549. Deze criteria variëren van technisch functionele eisen zoals een goede werking met het toetsenbord tot aan meer inhoudelijke eisen zoals duidelijke foutmeldingen en een heldere navigatiestructuur.
Dit onderzoek is handmatig uitgevoerd volgens de WCAG-EM evaluatiemethode met ondersteuning van automatische test tools. De pagina’s uit de sample zijn onderzocht op alle 50 criteria onder WCAG 2.1 A en AA. Wanneer aan een criterium niet wordt voldaan, wordt hiervan minimaal één voorbeeld gegeven. Deze bevindingen kunnen op meer plekken voorkomen en moeten daarom structureel worden aangepakt.
De WCAG criteria zijn ingedeeld volgens vier principes, welke ook de leidraad vormen voor dit rapport: Waarneembaar, Bedienbaar, Begrijpelijk en Robuust. Gedetailleerde informatie over deze criteria is te vinden op de website van het W3C (Nederlandse vertaling).
Over deze evaluatie
Rapport auteur
Janita Top
Evaluatie opdrachtgever
Gemeente Groningen
Evaluatiedatum
16 april 2025
Managementsamenvatting
Dit rapport bevat het deelonderzoek content. In combinatie met een deelonderzoek techniek vormt dit een volledig toegankelijkheidsonderzoek van de website. Uit dit onderzoek blijkt dat wordt voldaan aan 17 van de 25 content-specifieke criteria voor toegankelijkheid. Veel onderdelen van de site zijn dus al goed toegankelijk, maar er zijn nog verbeteringen mogelijk.
Positief is bijvoorbeeld er geen zintuiglijke eigenschappen worden gebruikt om betekenis over te brengen, dat links een duidelijk doel hebben en dat de webpagina's goede titels hebben.
Verbeteringen zijn echter nog mogelijk op diverse punten, zoals:
Onjuiste of missende alt-teksten bij afbeeldingen
Onjuist opgemaakte koppen
Te laag contrast van tekst
Scope van de evaluatie
Website naam
gemeente.groningen.nl
Scope van de website
Alle pagina's op https://gemeente.groningen.nl/.
Niet de content op subdomeinen, zoals formulieren van Mijn Loket en afspraken.
WCAG Versie
2.1
Conformiteitsdoel
AA
Basisniveau van toegankelijkheid-ondersteuning
Gangbare webbrowsers en hulpapparatuur.
Verdere onderzoeksvereisten
Niet ingevuld
Uitgebreide toetsresultaten
Samenvatting
Gerapporteerd over 25 van 50 WCAG 2.1 AA
Success Criteria.
11Voldoende
8Onvoldoende
6Niet van toepassing
25Niet getoetst
Alle resultaten
1 Waarneembaar
1.1 Tekstalternatieven
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.1.1: Niet-tekstuele content
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Bedrijf beginnen vanuit uitkering
Uitkomst: Onvoldoende
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Internationaliseringsbeleid Groningen 2021-2024
Uitkomst: Onvoldoende
Bedrijf beginnen vanuit uitkering
Op deze pagina staat een afbeelding van een schema. Deze afbeelding heeft als alt-tekst ‘Programma Werken aan Ondernemen’. De tekst in het schema heeft echter geen alternatief, waardoor deze informatie niet beschikbaar is voor screenreadergebruikers. Dit kan bijvoorbeeld worden opgelost door de tekst van het schema in de beschrijving erboven volledig op te nemen, en de alt-tekst te veranderen in ‘schematische weergave programma werken aan ondernemen’. Dan is het duidelijk dat het schema een aanvulling is op de tekst.
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
De afbeeldingen in het document missen een alternatieve tekst. Afbeeldingen van content zoals logo’s en portretfoto’s hebben een goede omschrijving nodig in de alt-tekst. Meer complexe afbeeldingen zoals infographics en grafieken (zoals op pagina 15 en 17) hebben naast een korte alt-tekst ook een volledig tekstalternatief nodig. Deze kan zichtbaar als uitgeschreven tekst bij de afbeelding worden geplaatst of bijvoorbeeld via een (gelinkte of uitklapbare) alternatieve datatabel of lijst. De decoratieve afbeeldingen moeten als artifact worden gemarkeerd, zodat screenreaders ze niet voorlezen.
PDF Internationaliseringsbeleid Groningen 2021-2024
Sommige afbeeldingen in het document missen een alternatieve tekst, zoals op de omslagpagina. Afbeeldingen van content hebben een goede omschrijving nodig in de alt-tekst. Decoratieve afbeeldingen moeten als artifact worden gemarkeerd, zodat screenreaders ze niet voorlezen.
1.2 Op tijd gebaseerde media
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.2.1: Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.2.2: Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.2.3: Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Bescherming planten en dieren in GES
Uitkomst: Onvoldoende
Bescherming planten en dieren in GES
In de video komt informatie in beeld die niet wordt uitgesproken. Mensen die deze teksten niet kunnen zien, krijgen deze informatie niet mee. Het gaat hier om enkele namen tijdens de video (‘Jerry Olthuis Gemeentelijk ecoloog’, ‘Heemtuin’) en de aftiteling aan het eind. Behalve audiodescriptie kan deze informatie ook via een alternatief worden aangeboden, zoals een uitgeschreven tekst onder de video.
1.2.4: Ondertitels voor doven en slechthorenden (live)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.2.5: Audiodescriptie (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.3 Aanpasbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.3.1: Info en relaties
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Internationaliseringsbeleid Groningen 2021-2024
Uitkomst: Onvoldoende
PDF waste guide
Uitkomst: Onvoldoende
Hele sample
Bevindingen:
Technische opmerking: Op verschillende pagina’s, bijvoorbeeld op ‘Vluchtelingen- of vreemdelingenpaspoort aanvragen’, staat er in het hoofdmenu een rode lijn onder het actieve item. In de code staat het 'aria-current'-attribuut echter op ‘false’. Het pad is ook op te maken uit het broodkruimelpad, waardoor er een alternatief is. Het zou echter beter zijn deze waarde gelijk te houden met de visuele stijl, dus op ‘true’ te zetten.
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Koppen en tussenkoppen in het document zijn niet als kop opgemaakt, maar als paragraaf. Zorg voor een goede koppenstructuur. Deze koppen kunnen ook worden gebruikt om bladwijzers te creëren. Bladwijzers helpen bij de navigatie in langere documenten.
De tabel op pagina 15 en 16 is niet helemaal goed opgemaakt. De tabel loopt visueel door (het is 1 tabel), maar in de code zijn het 2 tabellen. Zorg dat het in de code ook 1 tabel wordt, zodat het ononderbroken voorgelezen kan worden.
PDF Internationaliseringsbeleid Groningen 2021-2024
Koppen en tussenkoppen in het document zijn niet als kop opgemaakt, maar als paragraaf, zie bijvoorbeeld pagina 4. Zorg voor een goede koppenstructuur.
PDF waste guide
De PDF heeft geen tags (codelaag) en daardoor is er voor hulpsoftware zoals screenreaders geen informatie beschikbaar om de PDF te interpreteren. Deze codelaag wordt aangemaakt in het bronbestand (bijvoorbeeld Word of Indesign) en moet van daaruit goed worden geëxporteerd. Wanneer de codelaag aanwezig is en aan de richtlijnen voldoet, kan hulpsoftware de inhoud juist weergeven voor de gebruiker, zoals ook bij goed opgebouwde HTML-pagina's het geval is.
1.3.2: Betekenisvolle volgorde
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.3.3: Zintuiglijke eigenschappen
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.3.4: Weergavestand
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
1.3.5: Identificeer het doel van de input
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
1.4 Onderscheidbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.4.1: Gebruik van kleur
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.2: Geluidsbediening
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
1.4.3: Contrast (minimum)
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Contact
Uitkomst: Onvoldoende
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Internationaliseringsbeleid Groningen 2021-2024
Uitkomst: Onvoldoende
Contact
De blauwe teksten/links op lichtgrijze ondergrond, zoals in het zijmenu (4.1:1) hebben te laag contrast. Zie screenshot 1. Tekst moet een contrast hebben van minimaal 4,5:1 voor slechtzienden en kleurenblinden. Dit komt op veel pagina’s voor.
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Diverse teksten in het document hebben te laag contrast, zoals:
De witte tekst op rood op de omslag (3.2:1)
Witte teksten op lila achtergrond zoals op pagina 14 (2.1:1)
Paarse teksten op lila achtergrond zoals op pagina 14 (2.5:1)
Witte en groene teksten boven een foto zoals op pagina 42 en pagina 112
Witte teksten op groen zoals op pagina 77
PDF Internationaliseringsbeleid Groningen 2021-2024
Diverse teksten in het document hebben te laag contrast, zoals:
Turkooise teksten zoals de kop ‘Inhoudsopgave’ en de inleiding op pagina 3 (2.5:1)
Lichtgroene teksten zoals de paragraafkoppen in de inhoudsopgave (1.7:1)
1.4.4: Herschalen van tekst
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
1.4.5: Afbeeldingen van tekst
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.10: Reflow
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
1.4.11: Contrast van niet-tekstuele content
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.12: Tekstafstand
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
1.4.13: Content bij hover of focus
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2 Bedienbaar
2.1 Toetsenbordtoegankelijk
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.1.1: Toetsenbord
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.1.2: Geen toetsenbordval
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.1.4: Enkel teken sneltoetsen
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Bescherming planten en dieren in GES
Uitkomst: Onvoldoende
Bescherming planten en dieren in GES
Op deze pagina wordt gebruik gemaakt van een videospeler. Binnen deze videospeler is het mogelijk om sneltoetsen van één karakter te gebruiken voor de bediening. Het probleem is hier dat deze sneltoetsen ook actief zijn als de toetsenbordfocus op een ander element binnen de video staat. Dit kan problemen opleveren voor mensen die met spraakbediening werken en waarbij deze letters kunnen voorkomen in de woorden die uitgesproken worden. Ook kan dit problemen opleveren voor mensen die per ongeluk een toets op het toetsenbord indrukken. Bij deze Vimeo-videospeler kan dit opgelost worden door de parameter keyboard=false toe te voegen aan de URI van de video in de HTML-code. De bediening met deze toetsen wordt dan uitgeschakeld, maar het is dan nog wel mogelijk om de video te bedienen met het toetsenbord. Zie ook de Engelstalige pagina https://vimeo.zendesk.com/hc/en-us/articles/360001494447-Using-Player-Parameters. Dit komt ook voor op de pagina ‘How to sort and dispose of your waste’.
2.2 Genoeg tijd
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.2.1: Timing aanpasbaar
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.2.2: Pauzeren, stoppen, verbergen
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.3 Toevallen en fysieke reacties
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.3.1: Drie flitsen of beneden drempelwaarde
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4 Navigeerbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.4.1: Blokken omzeilen
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
Hele sample
Bevindingen:
Technische opmerking: Wanneer je de skiplink activeert bij 150% ingezoomd of meer, kom je achter de header terecht en zie je eerst niet waar je bent. De focus komt op onderdelen die niet in beeld zijn. Zorg dat de focus altijd zichtbaar is.
2.4.2: Paginatitel
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Uitkomst: Onvoldoende
PDF waste guide
Uitkomst: Onvoldoende
PDF ontwerp-omgevingsprogramma gemeentelijke ecologische structuur
Het PDF-bestand heeft geen titel. Voor gebruikers van hulpsoftware is het voor de navigatie tussen documenten belangrijk dat de titel duidelijk maakt waar ze zijn. Nu is de bestandsnaam hier nog wel beschrijvend. Toch is het beter een titel in te voeren waarin geen onnodige tekens worden voorgelezen. Pas de titel aan in de Documenteigenschappen in Adobe PDF. Stel daarnaast in de eigenschappen in dat de documenttitel wordt getoond in plaats van de bestandsnaam.
PDF waste guide
Het PDF-bestand heeft geen titel.
2.4.3: Focus volgorde
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.4.4: Linkdoel (in context)
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4.5: Meerdere manieren
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.4.6: Koppen en labels
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4.7: Focus zichtbaar
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.5 Input Modaliteiten
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.5.1: Aanwijzergebaren
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.5.2: Aanwijzerannulering
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
2.5.3: Label in naam
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.5.4: Bewegingsactivering
Hele sample
Uitkomst: Niet getoetst
3 Begrijpelijk
3.1 Leesbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
3.1.1: Taal van de pagina
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
PDF waste guide
Uitkomst: Onvoldoende
PDF waste guide
Dit document heeft Engelse content, maar de documenttaal staat op Nederlands. Hierdoor wordt de content mogelijk niet goed voorgelezen. Pas de taal aan in de Documenteigenschappen in Adobe PDF.
3.1.2: Taal van onderdelen
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Groningen en internationale betrekkingen
Uitkomst: Onvoldoende
Groningen en internationale betrekkingen
Onderaan de pagina staat een stuk tekst in het Engels. Dit gedeelte is echter niet in de code aangegeven als Engels. Screenreaders kunnen hierdoor niet de juiste taal bepalen voor dit onderdeel en lezen het mogelijk verkeerd voor. Geef de taal van de Engelse tekst aan met het attribuut lang="en" op het betreffende element.
