Onderzoek toegankelijkheid Belastingbalie Almere
Inleiding
Openbare voorzieningen moeten bruikbaar en toegankelijk zijn voor alle burgers. Net zoals een gebouw rolstoeltoegankelijk moet zijn, moet een website of mobiele app ook bediend kunnen worden door mensen met een beperking. Dit kunnen bijvoorbeeld visuele, auditieve of motorische beperkingen zijn. Denk aan slechtzienden, doven en slechthorenden en mensen die hun handen niet of in beperkte mate kunnen gebruiken. Ook cognitieve factoren spelen een rol: is de content voor iedereen te begrijpen?
Nederlandse overheidsorganisaties moeten voldoen aan de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) versie 2.1, onder de Europese standaard voor overheidswebsites EN 301 549. Deze criteria variëren van technisch functionele eisen zoals een goede werking met het toetsenbord tot aan meer inhoudelijke eisen zoals duidelijke foutmeldingen en een heldere navigatiestructuur.
Dit onderzoek is handmatig uitgevoerd volgens de WCAG-EM evaluatiemethode met ondersteuning van automatische test tools. De pagina’s uit de sample zijn onderzocht op alle 50 criteria onder WCAG 2.1 A en AA. Wanneer aan een criterium niet wordt voldaan, wordt hiervan minimaal één voorbeeld gegeven. Deze bevindingen kunnen op meer plekken voorkomen en moeten daarom structureel worden aangepakt.
De WCAG criteria zijn ingedeeld volgens vier principes, welke ook de leidraad vormen voor dit rapport: Waarneembaar, Bedienbaar, Begrijpelijk en Robuust. Gedetailleerde informatie over deze criteria is te vinden op de website van het W3C (Nederlandse vertaling).
Over deze evaluatie
- Rapport auteur
- Janita Top
- Evaluatie opdrachtgever
- Gemeente Almere
- Evaluatiedatum
- 10 maart 2025
Managementsamenvatting
Uit dit onderzoek blijkt dat wordt voldaan aan 42 van de 50 verplichte criteria voor toegankelijkheid. Veel onderdelen van de site zijn dus al goed toegankelijk, maar er zijn nog verbeteringen mogelijk.
Positief is bijvoorbeeld er geen zintuiglijke eigenschappen worden gebruikt om betekenis over te brengen, dat blokken met herhalende links omzeild kunnen worden en dat er een consistente navigatie aanwezig is.
Verbeteringen zijn echter nog mogelijk op diverse punten, zoals:
- Missende groepslabels bij invoervelden
- Niet alle content is bereikbaar bij inzoomen
- Niet alle functionaliteit werkt met het toetsenbord
Naast de verplichte WCAG 2.1 criteria zijn ook de in WCAG 2.2 toegevoegde criteria op niveau A en AA onderzocht. Hierbij waren er geen bevindingen.
De screenshots zijn gedeeld met de opdrachtgever, maar in verband met de privacy niet opgenomen in dit rapport.
Scope van de evaluatie
- Website naam
- Belastingbalie Almere
- Scope van de website
- Alle pagina's op https://belastingbalie-test.almere.nl/.
- WCAG Versie
- 2.2
- Conformiteitsdoel
- AA
- Basisniveau van toegankelijkheid-ondersteuning
- Gangbare webbrowsers en hulpapparatuur.
- Verdere onderzoeksvereisten
Uitgebreide toetsresultaten
Samenvatting
Gerapporteerd over 55 van 55 WCAG 2.2 AA Success Criteria.
- 33 Voldoende
- 8 Onvoldoende
- 14 Niet van toepassing
- 0 Niet getoetst
Alle resultaten
1 Waarneembaar
1.1 Tekstalternatieven
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
1.1.1: Niet-tekstuele content | Hele sampleUitkomst: Voldoende PDF taxatieverslagUitkomst: Voldoende | PDF taxatieverslagOpmerking: Het document bevat meerdere afbeeldingen (figure elementen) met alternatieve teksten die niets toevoegen aan de inhoud, zoals ‘Horizontale lijn’. Decoratieve elementen kunnen beter als artifact worden gemarkeerd, zodat screenreaders ze niet voorlezen. NB: ze staan ook in een andere volgorde in de code dan visueel, dus worden niet op ‘het juiste moment’ voorgelezen. |
1.2 Op tijd gebaseerde media
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
1.2.1: Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen) | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
1.2.2: Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen) | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
1.2.3: Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen) | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
1.2.4: Ondertitels voor doven en slechthorenden (live) | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
1.2.5: Audiodescriptie (vooraf opgenomen) | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing |
1.3 Aanpasbaar
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
1.3.1: Info en relaties | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende Bezwaar makenUitkomst: Onvoldoende Kwijtschelding aanvragenUitkomst: Onvoldoende PDF taxatieverslagUitkomst: Onvoldoende | Bezwaar makenDe stappen staan in een lijst die niet correct is opgemaakt, namelijk als ‘tablist’ met daarbinnen tabpanel elementen. Bij het gebruik van tabs moeten de tabpanels niet binnen de tablist staan, maar er buiten (logischerwijs erna). Het is ook verwarrend dat hier tabs zijn gebruikt, omdat je daarmee normaal gesproken kunt kiezen welke tab je opent. Die keus heb je hier niet. De focus kan wel op alle tabs komen, de stappen die je nog niet hebt afgerond worden genoemd als ‘dimmed tab’. Er kan bijvoorbeeld een genummerde lijst worden gebruikt, waarbij je in tekst of met ARIA aangeeft wat de huidige stap is. Dit issue komt ook voor op de pagina Kwijtschelding aanvragen. Wanneer een stap is afgerond, komt er voor de stap een vinkje te staan. Dit wordt niet doorgegeven aan hulpsoftware. Dit kan worden opgelost met een extra (met CSS verborgen) tekst. Kwijtschelding aanvragenOnder de tweede stap zijn de invoervelden zijn niet gegroepeerd en hebben geen groepslabel. Dit kan worden gedaan via een fieldset en legend of via role="group" en een “aria-labelledby”-attribuut dat hier verwijst naar de beschrijvende tekst voor de vraag. Met een groepslabel worden bij losse invoervelden met waarden als ‘ja’ en ‘nee’ ook het groepslabel voorgelezen, zodat de relatie ook duidelijk is wanneer je deze niet kunt zien. Opmerking: geselecteerde opties worden enkel aangegeven via een andere kleur in CSS. In Windows High Contrast valt dit weg. Voeg bijvoorbeeld ook een outline toe die dit onderscheid aangeeft. Zie screenshot 9. Dit komt ook voor bij de radiobuttons bij de betaalregeling. PDF taxatieverslagBovenaan het document staat een tabel met het adres. Deze tabel heeft enkel tabelheaders en geen tabeldata. DIt kan verwarrend zijn voor screenreadergebruikers. Zorg voor een correcte tabelopmaak. Dit komt bij meerdere tabellen voor. De koppenstructuur is niet logisch opgemaakt. Zo is de kop ‘Toelichting bij taxatieverslag’ niet als kop opgemaakt. Verder bevat het document enkel h1-koppen. |
1.3.2: Betekenisvolle volgorde | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
1.3.3: Zintuiglijke eigenschappen | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
1.3.4: Weergavestand | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende | Hele sampleBevindingen: In portretmodus is de website niet goed te gebruiken. Een deel van de content zoals in de tabellen is niet leesbaar doordat het buiten beeld valt. Er kan ook niet naartoe gescrold worden. Zie screenshot 4. Mensen die motorisch beperkt zijn, kunnen niet altijd het device draaien. Zorg daarom dat alles altijd bereikbaar is op portret- en op landschapsmodus. |
1.3.5: Identificeer het doel van de input | Hele sampleUitkomst: Voldoende |
1.4 Onderscheidbaar
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
1.4.1: Gebruik van kleur | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
1.4.2: Geluidsbediening | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
1.4.3: Contrast (minimum) | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende HomepageUitkomst: Onvoldoende | Hele sampleBevindingen: Tekst moet een contrast hebben van minimaal 4,5:1 voor slechtzienden en kleurenblinden. Dat geldt ook voor actieve elementen zoals op hover en focus. Onderstaande elementen op de website zitten qua contrast onder deze waarden. HomepageDe teksten ‘Ingediende bezwaren’ en ‘Ingediende kwijtscheldingen’ (grijs op groen, 4.0:1). |
1.4.4: Herschalen van tekst | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
1.4.5: Afbeeldingen van tekst | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
1.4.10: Reflow | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende | Hele sampleBevindingen: Maak de layout zodanig responsive dat alle content en functionaliteit bij inzoomen tot 400% (vergelijkbaar met 320 px breed) goed bruikbaar blijft, en er niet in twee richtingen gescrold hoeft te worden. Op onderstaande plekken op de site is dit niet het geval. (Getest op 1280px breed.) Bij het inzoomen boven de 250% worden delen van de content onleesbaar, zoals koppen en gedeelten van tabellen. Zie screenshot 1 en screenshot 5. Bij tabellen is het toegestaan om te scrollen, maar dit is niet mogelijk wanneer tabellen binnen tabs staan zoals bij het maken van bezwaar. Zie screenshot 7. ‘Gewone’ content zoals koppen en paragrafen moeten leesbaar zijn zonder in twee richtingen te scrollen. Ook worden er teksten afgebroken waar nog wel ruimte voor is. Zie screenshot 6. Dit komt op alle pagina’s voor. |
1.4.11: Contrast van niet-tekstuele content | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende Bezwaar makenUitkomst: Onvoldoende Kwijtschelding aanvragenUitkomst: Onvoldoende | Hele sampleBevindingen: Grafische elementen moeten een contrast hebben van minimaal 3:1. Dit geldt ook voor de randen of achtergrondkleur van invoervelden. Onderstaande elementen op de website zitten qua contrast onder deze waarden. Bezwaar makenDe geselecteerde radiobutton onder stap 2 (1.7:1). Het invoerveld t.o.v. de achtergrond (lichtgrijze rand en lichtgroene achtergrondkleur). Maak hier bijvoorbeeld een zwarte rand omheen. Zie screenshot 8. Kwijtschelding aanvragenDe geselecteerde radiobuttons (bruin, 1.7:1) ten opzichte van de achtergrond en ten opzichte van de niet-geselecteerde radiobuttons (wit, 2:1). Zie screenshot 2. |
1.4.12: Tekstafstand | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
1.4.13: Content bij hover of focus | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing |
2 Bedienbaar
2.1 Toetsenbordtoegankelijk
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
2.1.1: Toetsenbord | Hele sampleUitkomst: Voldoende Bezwaar makenUitkomst: Onvoldoende Kwijtschelding aanvragenUitkomst: Onvoldoende | Bezwaar makenWanneer je bijlagen hebt toegevoegd, komen deze als een afbeelding in het invoerveld te staan. Deze afbeeldingen fungeren als knoppen, waarmee je ze met de muis ook weer kunt verwijderen. Met het toetsenbord werkt dit niet. Kwijtschelding aanvragenOnder stap 2 is een reeks vragen met radiobuttons. Het is niet mogelijk hier antwoorden te selecteren met het toetsenbord. Met de tab-toets kom je alleen in de eerste vraag terecht. Daarna gaat de tab-toets meteen naar de checkbox om toestemming te geven. Met de pijltjestoetsen kun je door de rest van de vragen heen, maar erheen gaan betekent meteen selecteren. Je kunt geen spatie of enter toets gebruiken om het antwoord te selecteren en dan met de pijltjestoetsen verder te gaan. Door alle vragen gaan betekent dat je hier alleen ‘nee’ kunt antwoorden op alle vragen. |
2.1.2: Geen toetsenbordval | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.1.4: Enkel teken sneltoetsen | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing |
2.2 Genoeg tijd
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
2.2.1: Timing aanpasbaar | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.2.2: Pauzeren, stoppen, verbergen | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing |
2.3 Toevallen en fysieke reacties
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
2.3.1: Drie flitsen of beneden drempelwaarde | Hele sampleUitkomst: Voldoende |
2.4 Navigeerbaar
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
2.4.1: Blokken omzeilen | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.4.2: Paginatitel | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende PDF taxatieverslagUitkomst: Onvoldoende | Hele sampleBevindingen: Opmerking: wanneer je een pagina in een nieuwe tab opent, wordt de paginatitel niet goed aangepast. Deze luidt dan ‘LEVEL Loket’. Pas na refreshen wordt de juiste paginatitel geladen. PDF taxatieverslagDe titel van het document is gelijk aan de bestandsnaam. Dit is niet erg gebruiksvriendelijk. Voor gebruikers van hulpsoftware is het voor de navigatie tussen documenten belangrijk dat de titel meteen duidelijk maakt waar ze zijn. Zorg daarom voor een duidelijke, niet te lange titel. Pas de titel aan in de Documenteigenschappen in Adobe PDF. Ditzelfde issue komt voor bij de PDF van het ingediende bezwaar. |
2.4.3: Focus volgorde | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.4.4: Linkdoel (in context) | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.4.5: Meerdere manieren | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.4.6: Koppen en labels | Hele sampleUitkomst: Voldoende Bezwaar makenUitkomst: Voldoende | Bezwaar makenOpmerking: binnen een stap zijn er ‘vorige’ en ‘volgende’ knoppen die visueel lijken op paginatie binnen een stap (horizontale content, bijvoorbeeld meerdere tabellen). Je gaat er echter mee naar de volgende stap (naar onderen). Het zou duidelijker zijn om de knoppen ‘volgende stap’ en ‘vorige stap’ te noemen. |
2.4.7: Focus zichtbaar | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.4.11: Focus Not Obscured (Minimum) | Hele sampleUitkomst: Voldoende |
2.5 Input Modaliteiten
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
2.5.1: Aanwijzergebaren | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
2.5.2: Aanwijzerannulering | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.5.3: Label in naam | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
2.5.4: Bewegingsactivering | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
2.5.7: Dragging Movements | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing | |
2.5.8: Target Size (Minimum) | Hele sampleUitkomst: Voldoende |
3 Begrijpelijk
3.1 Leesbaar
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
3.1.1: Taal van de pagina | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.1.2: Taal van onderdelen | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing |
3.2 Voorspelbaar
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
3.2.1: Bij focus | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.2.2: Bij input | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.2.3: Consistente navigatie | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.2.4: Consistente identificatie | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.2.6: Consistent Help | Hele sampleUitkomst: Niet van toepassing |
3.3 Assistentie bij invoer
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
3.3.1: Foutidentificatie | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.3.2: Labels of instructies | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.3.3: Foutsuggestie | Hele sampleUitkomst: Voldoende | Hele sampleBevindingen: Opmerking: het kan op de homepage bij de persoonlijke gegevens nog behulpzaam zijn om een voorbeeld te geven van een geldig IBAN nummer. Nu staat er alleen ‘Vul een geldig IBAN (zonder spaties) in a.u.b.’. |
3.3.4: Foutpreventie (wettelijk, financieel, gegevens | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.3.7: Redundant Entry | Hele sampleUitkomst: Voldoende | |
3.3.8: Accessible Authentication (Minimum) | Hele sampleUitkomst: Voldoende |
4 Robuust
4.1 Compatibel
Success Criterium | Uitkomst | Bevindingen |
---|---|---|
4.1.2: Naam, rol, waarde | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende Bezwaar makenUitkomst: Onvoldoende | Bezwaar makenWanneer je bijlagen hebt toegevoegd, komen deze als een afbeelding in het invoerveld te staan. Deze afbeeldingen fungeren als knoppen, waarmee je ze ook weer kunt verwijderen. Deze knoppen hebben geen correcte rol en naam. |
4.1.3: Statusberichten | Hele sampleUitkomst: Onvoldoende HomepageUitkomst: Onvoldoende | Hele sampleBevindingen: Na verloop van tijd verschijnt er een melding dat de inlogtijd bijna is verlopen. Zie screenshot 3. Dit is een statusbericht, maar deze wordt niet programmatisch doorgegeven aan hulpsoftware. Hierdoor weet een screenreadergebruiker niet dat deze melding is verschenen. Dit kan worden opgelost via het gebruik van live regions. Zie voor meer info https://www.w3.org/WAI/WCAG21/Understanding/status-messages.html#techniques HomepageWanneer je het rekeningnummer foutief invult, komt er een melding onder het veld te staan. Dit is een statusbericht, maar deze wordt niet programmatisch doorgegeven aan hulpsoftware. Dit komt op meerdere plekken voor, bijvoorbeeld bij Betalingsregeling aanvragen. |
Sample
- Inloggen - https://belastingbalie-test.almere.nl/inloggen
- Homepage - https://belastingbalie-test.almere.nl/
- Aanslagen - https://belastingbalie-test.almere.nl/aanslag
- Taxatieverslagen - https://belastingbalie-test.almere.nl/taxatie
- Bezwaar maken - https://belastingbalie-test.almere.nl/bezwaar
- Kwijtschelding aanvragen - https://belastingbalie-test.almere.nl/kwijtschelding
- Betalingsregeling aanvragen - https://belastingbalie-test.almere.nl/betalingsregeling
- PDF taxatieverslag - via Taxatieverslagen
- PDF bezwaar ingediend - via homepage
- Maatregelen - https://belastingbalie-test.almere.nl/maatregelen
Technologie
HTML,CSS,WAI-ARIA,JavaScript,SVG,PDF
Onderbouwing van de evaluatie
Gebruikte systemen tijdens het onderzoek:
- Chrome 133 en Safari 18.3 met Voiceover op Mac 15.3.1
- Chrome 133 op Android 14
- Adobe Acrobat Pro DC 2024.005.20421 op Mac 15.3.1
- PDF Accessibility Checker 2024 (Windows)
- Edge 134 op Windows 10