Openbare voorzieningen moeten bruikbaar en toegankelijk zijn voor alle burgers. Net zoals een gebouw rolstoeltoegankelijk moet zijn, moet een website of mobiele app ook bediend kunnen worden door mensen met een beperking. Dit kunnen bijvoorbeeld visuele, auditieve of motorische beperkingen zijn. Denk aan slechtzienden, doven en slechthorenden en mensen die hun handen niet of in beperkte mate kunnen gebruiken. Ook cognitieve factoren spelen een rol: is de content voor iedereen te begrijpen?
Nederlandse overheidsorganisaties moeten voldoen aan de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) versie 2.1, onder de Europese standaard voor overheidswebsites EN 301 549. Deze criteria variëren van technisch functionele eisen zoals een goede werking met het toetsenbord tot aan meer inhoudelijke eisen zoals duidelijke foutmeldingen en een heldere navigatiestructuur.
Dit onderzoek is handmatig uitgevoerd volgens de WCAG-EM evaluatiemethode met ondersteuning van automatische test tools. De pagina’s uit de sample zijn onderzocht op alle 50 criteria onder WCAG 2.1 A en AA. Wanneer aan een criterium niet wordt voldaan, wordt hiervan minimaal één voorbeeld gegeven. Deze bevindingen kunnen op meer plekken voorkomen en moeten daarom structureel worden aangepakt.
De WCAG criteria zijn ingedeeld volgens vier principes, welke ook de leidraad vormen voor dit rapport: Waarneembaar, Bedienbaar, Begrijpelijk en Robuust. Gedetailleerde informatie over deze criteria is te vinden op de website van het W3C (Nederlandse vertaling).
Over deze evaluatie
Rapport auteur
Janita Top
Evaluatie opdrachtgever
Bureau Ombudsman
Evaluatiedatum
18 maart 2024
Managementsamenvatting
Uit dit onderzoek blijkt dat wordt voldaan aan 47 van de 55 criteria voor toegankelijkheid. Veel onderdelen van de site zijn dus al goed toegankelijk, maar er zijn nog verbeteringen mogelijk.
Positief is bijvoorbeeld er geen zintuiglijke eigenschappen worden gebruikt om betekenis over te brengen, dat blokken met herhalende links omzeild kunnen worden en dat er een consistente navigatie aanwezig is.
Verbeteringen zijn echter nog mogelijk op een paar punten, zoals:
Missende alt-teksten bij afbeeldingen
Onjuist opgemaakte koppen
De focus is niet overal zichtbaar
Naast de verplichte WCAG 2.1 criteria zijn ook de in WCAG 2.2 toegevoegde criteria op niveau A en AA onderzocht. Hierbij waren er geen bevindingen.
Scope van de evaluatie
Website naam
ombudsmangroningen.nl
Scope van de website
Alle pagina's op https://www.ombudsmangroningen.nl/.
WCAG Versie
2.2
Conformiteitsdoel
AA
Basisniveau van toegankelijkheid-ondersteuning
Gangbare webbrowsers en hulpapparatuur.
Verdere onderzoeksvereisten
Uitgebreide toetsresultaten
Samenvatting
Gerapporteerd over 55 van 55 WCAG 2.2 AA
Success Criteria.
25Voldoende
8Onvoldoende
22Niet van toepassing
0Niet getoetst
Alle resultaten
1 Waarneembaar
1.1 Tekstalternatieven
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.1.1: Niet-tekstuele content
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Wie is de ombudsman
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Jaarverslag Noordelijk belastingkantoor 2022
Uitkomst: Onvoldoende
Wie is de ombudsman
Bovenaan de pagina staat een portretfoto met een lege alt-tekst. Portretfoto’s zijn echter niet decoratief (ze hebben een functie) en moeten daarom altijd een beschrijving hebben van de persoon op de foto.
PDF Jaarverslag Noordelijk belastingkantoor 2022
Het logo op pagina 2 heeft geen alternatieve tekst. Voeg hier een alt-tekst toe.
1.2 Op tijd gebaseerde media
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.2.1: Louter-geluid en louter-videobeeld (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.2.2: Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.2.3: Audiodescriptie of media-alternatief (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.2.4: Ondertitels voor doven en slechthorenden (live)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.2.5: Audiodescriptie (vooraf opgenomen)
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.3 Aanpasbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.3.1: Info en relaties
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Homepage
Uitkomst: Onvoldoende
Privacy
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Brief Jaarverslag GGD 2022
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Jaarverslag Noordelijk belastingkantoor 2022
Uitkomst: Onvoldoende
Homepage
De koppenstructuur is niet logisch opgebouwd. De koppen boven de 4 blokken zijn visueel hetzelfde, maar de eerste is een h1 en de overige 3 een h2. In de footer staat een h3-kop ‘Meer informatie’, welke valt onder de h2-kop ‘Nieuws’. Dit klopt niet. Deze kop kan beter op h2-niveau gezet worden, omdat het een zelfstandig onderdeel is. Dit probleem komt op meerdere pagina’s voor.
Privacy
Onder het kopje ‘Rechten van betrokkenen’ staat een lijst die in de code niet als lijst is opgemaakt, maar als paragraaf met streepjes en veel witruimte. Dit kan hierdoor door screenreaders niet als lijst worden voorgelezen. Maar hier een ul-element van. Zie screenshot 1.
PDF Brief Jaarverslag GGD 2022
De PDF heeft geen tags (codelaag) en daardoor is er voor hulpsoftware zoals screenreaders geen informatie beschikbaar om de PDF te interpreteren. Deze codelaag wordt aangemaakt in het bronbestand (bijvoorbeeld Word of Indesign) en moet van daaruit goed worden geëxporteerd. Wanneer de codelaag aanwezig is en aan de richtlijnen voldoet, kan hulpsoftware de inhoud juist weergeven voor de gebruiker, zoals ook bij goed opgebouwde HTML-pagina's het geval is.
PDF Jaarverslag Noordelijk belastingkantoor 2022
Er zijn meerdere kopjes die niet als heading zijn opgemaakt, maar als paragraaf, bijvoorbeeld de kopjes van de zaken vanaf pagina 6. Let ook op de kopniveaus: er zijn nu 2 koppen in totaal, waarvan de eerste een h2 is (Aanbevelingen) en de tweede een h1 (Overzicht behandelde zaken). Zorg voor een logische opbouw zonder niveaus over te slaan.
1.3.2: Betekenisvolle volgorde
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.3.3: Zintuiglijke eigenschappen
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.3.4: Weergavestand
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.3.5: Identificeer het doel van de input
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.4 Onderscheidbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
1.4.1: Gebruik van kleur
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.2: Geluidsbediening
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
1.4.3: Contrast (minimum)
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Jaarverslag Noordelijk belastingkantoor 2022
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Jaarverslag Noordelijk belastingkantoor 2022
De lichtblauwe links in de tekst hebben te laag contrast, namelijk 3.3:1. Zie bijvoorbeeld de links op pagina 4. Zorg voor minimaal contrast van tekst van 4.5:1 voor slechtzienden en kleurenblinden.
1.4.4: Herschalen van tekst
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.5: Afbeeldingen van tekst
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.10: Reflow
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.11: Contrast van niet-tekstuele content
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.12: Tekstafstand
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
1.4.13: Content bij hover of focus
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2 Bedienbaar
2.1 Toetsenbordtoegankelijk
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.1.1: Toetsenbord
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.1.2: Geen toetsenbordval
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.1.4: Enkel teken sneltoetsen
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2.2 Genoeg tijd
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.2.1: Timing aanpasbaar
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2.2.2: Pauzeren, stoppen, verbergen
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2.3 Toevallen en fysieke reacties
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.3.1: Drie flitsen of beneden drempelwaarde
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4 Navigeerbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.4.1: Blokken omzeilen
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4.2: Paginatitel
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Brief Jaarverslag GGD 2022
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Brief Jaarverslag GGD 2022
Het PDF-bestand heeft geen titel. Voor gebruikers van hulpsoftware is het voor de navigatie tussen documenten/webpagina’s belangrijk dat de titel duidelijk maakt waar ze zijn. Wanneer een pdf geen titel heeft wordt de bestandsnaam getoond, deze is niet altijd even duidelijk. Pas de titel aan in de Documenteigenschappen in Adobe PDF.
2.4.3: Focus volgorde
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4.4: Linkdoel (in context)
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Zoekresultaten ‘gemeente’
Uitkomst: Onvoldoende
Hele sample
Bevindingen:
Opmerking: binnen de content staan soms links met een onduidelijke beschrijving zoals ‘hier’ (bijvoorbeeld op de pagina Ik heb een klacht). Dit wordt niet afgekeurd omdat het binnen de context van een paragraaf staat. Voor screenreadergebruikers die lijsten van links gebruiken (dus buiten de context) zou het wel beter zijn als de links een duidelijke beschrijving hebben, bijvoorbeeld ‘contactgegevens’.
Zoekresultaten ‘gemeente’
De link naar de volgende pagina heeft geen tekst, enkel een icoon. Voeg een tekst toe binnen de link of een aria-label op het link element. Dit komt op meerdere pagina’s voor.
2.4.5: Meerdere manieren
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4.6: Koppen en labels
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.4.7: Focus zichtbaar
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
Hele sample
Bevindingen:
In de cookiemelding onderaan de pagina staat een button om deze te sluiten. Deze button heeft geen zichtbare focus. De outline staat op ‘none’. Zorg dat deze een zichtbare focusstijl krijgt, zodat het duidelijk is dat deze melding met het toetsenbord te sluiten is.
2.4.11: Focus Not Obscured (Minimum)
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.5 Input Modaliteiten
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
2.5.1: Aanwijzergebaren
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2.5.2: Aanwijzerannulering
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.5.3: Label in naam
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
2.5.4: Bewegingsactivering
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2.5.7: Dragging Movements
Hele sample
Uitkomst: Niet van toepassing
2.5.8: Target Size (Minimum)
Hele sample
Uitkomst: Voldoende
3 Begrijpelijk
3.1 Leesbaar
Success Criterium
Uitkomst
Bevindingen
3.1.1: Taal van de pagina
Hele sample
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Brief Jaarverslag GGD 2022
Uitkomst: Onvoldoende
PDF Brief Jaarverslag GGD 2022
Het document heeft geen taal gespecificeerd. Screenreaders lezen de pdf mogelijk niet in de juiste taal voor. Stel de juiste taal in bij de documenteigenschappen in Acrobat.
De link naar de volgende pagina heeft geen naam. Voeg een tekst toe binnen de link of een aria-label op het link element. Dit komt op meerdere pagina’s voor.